تاثیر آلودگی هوا بر میزان هیدرات های کربن، پرولین و کلروفیل در درختان چنار، ون و افرای زینتی در شهر ارومیه

آلاینده های مختلف هوا از راه های متفاوت به گیاه هان آسیب می رسانند. آلودگی هوا بر رشد و کیفیت درختان در فضای سبز شهری تاثیر بسزایی دارد، زیرا صدمات مزمنی در اثر جذب مداوم آلاینده ها ایجاد می شود. امروزه ایجاد فضای سبز مناسب در مناطق شهری باعث کاهش صدمات زیان آور آلودگی های محیطی می گردد. یکی از عناصر مهم در ایجاد فضای سبز، کاشت درختان مقاوم است. شناسایی گونه های گیاهی مقاوم به آلاینده های هوا می تواند در بالا بردن کیفیت هوای شهرها موثر باشد. این تحقیق با هدف بررسی تاثیر آلودگی هوا بر میزان هیدرات های کربن، پرولین و کلروفیل درختان چنار (platanus orientalis) ، ون (fraxinus rotundifolia) و افرای زینتی (acer negundo) در سطح شهر ارومیه انجام شد. برای این منظور پنج پارک بوستان با درجه آلودگی متفاوت در سطح شهر ارومیه در دو مرحله (مرداد ماه 92 و اردیبهشت ماه 93) مورد بررسی قرار گرفت. در هر پارک بوستان پنج پایه تقریبا همسال از هر گونه انتخاب شدند. نمونه های برگ از هر پایه در سه مقطع ارتفاعی و از شاخه های بیرونی برداشت شدند و میزان برخی از پارامترهای فیزیولوژیکی از جمله پرولین، هیدرات های کربن و رنگیزه های اصلی (کلروفیلa ، bو کل) و فرعی در دو مرحله اندازه گیری شدند و ارتباط آن ها با غلظت آلاینده های هوا شامل o3،nh3 ،so2 ، co و pm10 مورد بررسی قرار گرفت. نتایج حاکی از آن است که در هر دو زمان میزان هیدرات های کربن و پرولین گونه های مورد مطالعه در مناطق آلوده بیشتر از منطقه ی شاهد و میزان رنگیزه ها کمتر از منطقه ی شاهد بود. فاکتورهای فیزیولوژیکی در هر دو مرحله با بیشتر آلاینده ها همبستگی معنی داری داشتند بطوری که در مرداد 92 بیشترین همبستگی را با ذرات معلق و در اردیبهشت 93 با آلاینده ی مونوکسیدکربن نشان دادند. در نهایت گونه ی افرای زینتی با هیدرات های کربن بیشتر در منطقه آلوده نسبت به منطقه شاهد و نیز بیشترین انباشت پرولین و گونه چنار با مقدار کلروفیل بیشتر در منطقه آلوده، به عنوان گونه ی مقاوم تر شناخته شدند.